Skład ciała człowieka

W skład ciała ludzkiego wchodzi kilka grup składników: woda, białka, tłuszcze, węglowodany i składniki mineralne. Ciało ludzkie zawiera około 60% wody. Wchodzi ona w skład wszystkich tkanek organizmu.
Wszystkie składniki znajdujące się w organizmie ulegają ciągłemu rozpadowi i wymianie, nawet składniki kośćca, podobnie tkanki mięśniowe i tłuszczowe. Tak więc stale musi być dostarczane pożywienie, które jest źródłem składników odżywczych niezbędnych do ciągłych procesów budowy i odbudowy tkanek oraz wytwarzania energii.

Skład ciała człowieka dorosłego o wadze 70 kg

Procesy przebiegające w organizmie nazwano przemianą materii lub inaczej metabolizmem. Procesom tym towarzyszą wydzielanie lub pobieranie energii. Wszystkie przemiany  odbywają się kosztem dostarczonego pożywienia, które jest źródłem energii oraz budulca.

Składniki pokarmowe zawarte w pożywieniu — a więc białko, węglowodany, tłuszcze — mogą jednak spełniać swoją rolę dopiero wtedy, gdy zostaną strawione w przewodzie  pokarmowym, a następnie razem ze składnikami mineralnymi i witaminami wchłonięte z przewodu pokarmowego do organizmu. Część tych wchłoniętych składników (enzymy,  ciała odpornościowe) zużywana jest do tworzenia nowych tkanek lub ich odbudowy oraz do wytwarzania różnorodnych związków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka.
Procesy prowadzące do rozkładu związków — np. do rozkładu węglowodanów złożonych na cukry proste, czy też tłuszczów na kwasy tłuszczowe — wyzwalają energię. Dlatego  węglowodany i tłuszcze nazywane są składnikami energetycznymi. Energia wyzwolona w czasie rozpadu, potocznie mówiąc — w czasie spalania związków w organizmie, może  yć przekształcona w energię potrzebną przy tworzeniu innych nowych związków, a także energię niezbędną do utrzymania stałej temperatury ciała, do wykonywania pracy fizycznej.

Wszystkie procesy tworzenia i budowy nowych związków w organizmie, np. tworzenie własnego białka z aminokwasów, czy też tworzenie innych niezbędnych związków, jak  hormony itd., przebiegają z pobraniem energii.
W organizmie podczas spalania 1 g tłuszczu powstaje 9 kcal (38 kJ), natomiast z 1 g węglowodanów 4 kcal (17 kJ), podobnie podczas spalania 1 g białka powstają 4  cal(17kJ).
Każdy wysiłek zwiększa przemianę materii. W ogólnym zużyciu energii główne miejsce zajmuje praca fizyczna. Na całkowitą przemianę materii składają się wszystkie wydatki  energetyczne. U tego samego człowieka może ona znacznie wahać się w ciągu dnia.

Znajomość wydatków energetycznych człowieka daje możność określenia jego zapotrzebowania energetycznego. Energię potrzebną do życia czerpiemy z pożywienia. Przy  prawidłowym żywieniu musimy zwracać uwagę na to, aby wartość energetyczna pożywienia odpowiadała zapotrzebowaniu organizmu. Jeżeli jemy za dużo, nadmiar energii  gromadzi się w formie tkanki tłuszczowej. Przy długotrwałym przejadaniu się dochodzi do poważnego zwiększenia wagi ciała, a następnie do otyłości.
Jeżeli jemy za mało w stosunku do zapotrzebowania, wtedy organizm dla pokrycia niezbędnych wydatków energetycznych musi częściowo wykorzystywać własne tkanki —  najpierw czerpie energię ze spalania tkanki tłuszczowej, a dalej z tkanki mięśniowej. W razie długotrwałego głodzenia może dojść do znacznego wychudzenia i wyniszczenia  organizmu.
Wysokość zapotrzebowania energetycznego zależy od rodzaju pracy, a także od wieku, płci, a częściowo od warunków klimatycznych.

&
nbsp;

Wydatki energetyczne w kcal/h (kj/h) dorosłego mężczyzny wykonującego różne czynności (wg Shermana)